Dag allen, ook aan de in Frankrijk vertoevende Jan,
We liepen 9,96 km (gemiddeld 4,0 km) na de start bij Cor die, denkend aan de hitte, een lommerrijke, niet te lange tocht gekozen had in de Peel: rond De Rips om precies te zijn. Dat de zon en de temperatuur anders beschikten was niet erg. Er was veel wetenswaardig te bewonderen en het gaf Hank gelegenheid zijn 76ste verjaardag en zijn 50ste samen met José, met ons te ge- en herdenken. Hank bedankt.
De start lag bij De Rips, nabij Elsendorp, midden in de Peel, waar het bosmuseum uitvoerig verslag van deed. Zo te zien moet het museum goed bewaakt worden, om vooral het goede hout te behouden. Wij kwamen bij een militair waterwerk in verval: het zogenaamde Koordekanaal. Behalve dat we daar uitvoerig bij stilstonden stonden we ook stil bij het begrip koorde en bij de strategische betekenis van het kanaal. Zie hieronder de geleende Wikipediatekst.
Dat de koorde ons bekoorde, blijkt ook uit de dichtregels die vooral Ruud lopend produceerde. Thuisgekomen heeft hij ze bewerkt en op schrift gezet en waarvan hij in dit verslag verslag doet. Zie onder.
Niets was te gek in deze tocht:
- Pony’s die kunnen bellen
- Een boom die niet op de markt in Brussel staat.
- Paden waar de paarden hun beslag moeten uitdoen. Maar dat zal te maken hebben met de horsten en slenken waarmee die gebied doortrokken is.
- De bodemsamenstelling met verschillende aardlagen op diverse dieptes werd fraai in beeld gebracht.
En toen kwamen we bij de emmer die nu door een jongere god dan Ton P. ooit benaderd werd. Cor heeft het stokje overgenomen.
De natuur blijkt onverwoestbaar: nieuw uitbottend leven op nagenoeg dood hout, gevolgd door een fraaie elfentrap. Het wandelen heeft Ruud aangesproken, hij fietst nu ook en dat levert discussies op over het nut en belang van consistente bewegwijzering. We vermoeden dat hij nog een brief naar de ANWB gaat schrijven.
Uiteindelijk dronken we deze dag/tocht af met Hank’s traktatie.
Volgend keer treffen we elkaar bij ondergetekende.
Ton V
Voor de foto’s: lees verder
De koorde (gewrocht door Ruud)
De met zwarte drab gevulde koorde,
liep langs ’t bospad naar het noorde.
En aan ’t einde van het pad daar gloorde,
een zonnestraal die ‘t bladerdak doorboorde.
Een beeld dat mij emotioneel bekoorde.
Doch wat mij daarbij hevig stoorde,
was dat ik van die vermaledijde koorde,
vandaag pas voor de eerste keer hoorde.
Drama in de koorde (eveneens gewrocht door Ruud)
Toen Tinus zijn vrouw met een mes doorboorde,
Gooide hij haar levenloze lijk in de Koorde
Doch hoor … daar klonk een kreet die smoorde,
die uit haar wegdrijvende restanten ontspoorde.
Gut, dacht Tinus … ‘k had haar toch willen vermoorde.
Hoe kan het dan dat ik vanuit die zompige koorde
Nog steeds dat eeuwige gejengel dat me altijd stoorde
Ja … de klaagzang van die trut nog steeds hoorde.
Koorde
Figuur 1.
∠ APB en ∠ AQB zijn supplementaire hoeken op koorde AB
Een koorde is het lijnstuk dat twee punten op een cirkel met elkaar verbindt. De lijn die men krijgt door dit lijnstuk te verlengen heet de secantlijn. Middellijnen van een cirkel zijn ook koorden.
Figuur 2. De Stelling van Thales zegt dat de rode en de gele hoek gelijk zijn (namelijk exact 90°)
De koorde werd vroeger veel gebruikt in de goniometrie of meetkunde. In tegenstelling tot de moderne goniometrie, die gebaseerd is op de sinus en de cosinus, was de goniometrie in de oudheid gebaseerd op de koorde. De koorde en de bijbehorende hoek werden bepaald via een tabel. De eerst bekende goniometrische tabel werd opgesteld door Hipparchus. Uit deze tabel kon men de lengte van de koorde van een middelpuntshoek aflezen en vice versa. Hipparchus berekende de koorde voor elke 7,5 graad. Tabel 1 is een voorbeeld van een koordentabel voor een cirkel met straal 1, in stappen van 10 graden.
Koordekanaal
Het Koordekanaal was een onderdeel van de Peel-Raamstelling. Het kanaal takte af van het Defensiekanaal ten zuidwesten van Landhorst, liep ongeveer parallel aan de huidige Middenpeelweg langs Elsendorp en zette zich voort door Beestenveld en de Klotterpeel ten zuiden van De Rips in zuidoostelijke richting om uiteindelijk weer op het Defensiekanaal aan te sluiten.
Geschiedenis
Na de Eerste Wereldoorlog bestond de wens om Nederland beter te verdedigen. Zeker toen de herbewapening van Duitsland onder het naziregime zich aandiende, begon men met de aanleg van het Defensiekanaal, onderdeel van de Peel-Raamstelling, dat deels als werkverschaffingsproject werd aangelegd.
Aangezien het Defensiekanaal erg ver naar het oosten lag, wilde men wat verder naar het westen een extra tankgracht aanleggen om een aanval alsnog af te remmen, mocht de linie bij het Defensiekanaal doorbroken worden. Dit werd het Koordekanaal, genoemd naar de koorde als afgesneden stuk van een cirkelomtrek. Bij het Koordekanaal kwamen ook enkele mijnenvelden te liggen. Er was echter nauwelijks geld voorzien voor de aanleg van deze linie, en, in tegenstelling tot het Defensiekanaal, werden hier geen bunkers gebouwd.
Toen de Duitsers op 10 mei 1940 binnenvielen, waren er te weinig militairen om het Koordekanaal afdoende te bemannen. De weinige soldaten die er gestationeerd waren, trokken zich na drie dagen al terug. Daarbij bliezen ze de bruggen over het kanaaltje op, wat een hindernis zou opleveren voor de Nederlandse militairen die zich later vanaf de linie bij het Defensiekanaal moesten terugtrekken. Ook de burgers die in dit gebied verbleven, werden zo onnodig in gevaar gebracht.