Dag lopers en huisverkopende Hank,
Reden ze in 1986 één dag eerder de Elfstedentocht, nu liepen wij in hemdsmouwen in de schitterende omgeving van Leende. Te gast bij Cor vernamen wij, tijdens de koffiekoeken, dat Ruud halsbrekende toeren had verricht om zijn dakpannen mosvrij te krijgen. Voor hem een leerzame ervaring die hij opdeed, niet wetend dat hij vandaag opnieuw zijn klimkunsten zou kunnen vertonen. Maar zover is het nog niet: eerst naar de wandelstart in Leende voor een 15,2 km lange tocht (4,5 km gemiddeld). Het vertrekpunt kenden we al. De tocht was nieuw, afgezien van de laatste kilometer.
(Zoals uit de rubriek GELEEND blijkt heeft Leende een oude historie, en al is het klein, het heeft zich in vele eeuwen economisch kunnen handhaven. Dit tot in 2017!)
Een zonovergoten tocht door bosrijk, vennenvol heidegebied met mooie doorkijkjes.
Eén van de eerste objecten die de natuur ontsierden was een hoogzit. Even verderop nog een en toen vertoonde Ruud gedrag dat doorgaans bij Jan hoort.
Maar gezien het koffieverhaal moest hij wel. Voor wij de schapen ontmoetten passeerden we een nieuw gemetselde boerderij, die zonnepanelen avant la lettre in het dak had opgenomen. Wij noemen dat nu “ramen”. We hoefden niet op de schapen in te zoomen: we liepen er langs, liever gezegd: zij kozen het schapenpad.
Verderop constateerden we dat deze boom niet meer te helpen is met viagra.
We liepen niet langs de molen, want we kortten de tocht iets in omdat het leuker lopen is over bospaden dan over asfalt en tussen huizen.
Ook deze tocht troffen we een handschoen. Wie van ons verliest er ook weer van alles?
We werden niet alleen beloond door het prachtige weer maar ook door Toon, die zijn verjaardag onderstreepte op een Golden-Tulip-terras. Dank je wel!
Volgende keer loopt Cor niet mee, hij skiet dan. We starten bij Ruud en de Rosmalenaren halen Hank op.
Ton
Bron van de wandeling: KlikPrintenWandel.nl: Valkenhorst-tocht.
De oorsprong van de naam ‘Leende’ is onzeker:
• De naam ‘Leende’ zou afgeleid zijn van Linde, een boomsoort.
• De naam zou afgeleid zijn van ‘lint’, dus een langgerekte bebouwing.
Tal van archeologische vondsten maken duidelijk dat het gebied waar later Leende is ontstaan al in prehistorische tijd bewoond was. Ook Romeinse resten zijn er gevonden. De oorspronkelijke bewoners hebben zich gevestigd op de wat hogere en vruchtbare westelijke oever van het riviertje de Strijper Aa en wel in drie van elkaar gescheiden nederzettingen, die later uitgroeiden tot de herdgangen Leenderstrijp, Leende en Oisterik (met Boschhoven). Elke herdgang had een eigen borgemeester. Die moest onder andere zorgen voor het innen van de belasting of verponding. Kerkelijk behoorden de herdgangen tot de parochie van Leende.
De eerste schriftelijke vermelding stamt uit 1253.
Een tweede oorkonde stamt uit 1285, waarin Willem van Horne, heer van Heeze, het patronaatsrecht van de kerken van Heeze en Leende schonk aan de abdij van Keizersbosch te Neer. In 1334 bracht de toenmalige heer Willem van Horne leenhulde aan de Hertog van Brabant en kreeg alle dorpen in leen terug, waartegenover het recht op manschap stond. Voor die tijd was de heerlijkheid niet aan de hertog gebonden.
Hoewel Leende in de middeleeuwen kleiner was dan Heeze moet het welvarender zijn geweest. Dit zou voortkomen uit het feit dat de boeren te Leende vrije boeren waren, terwijl die van Heeze langer horige zijn geweest. Ook lag Leende gunstig aan een handelsroute.
Na de periode van welvaart braken duisterder tijden aan. Reeds in 1482 kwam het tot gevechten tussen de plaatselijke bevolking en troepen van Maximiliaan van Oostenrijk, die zojuist de Vrede van Atrecht van Frankrijk had afgedwongen. Deze troepen verbleven lang in de omgeving en maakten zich schuldig aan wangedrag. Bij het treffen op de Groote Heide kwamen 250 bewoners uit de omgeving om.
Vervolgens begonnen de Gelderse Oorlogen. In 1505 trok Karel van Egmond, hertog van Gelre, door het gebied en werd ook Leende geplunderd. Dit herhaalde zich in 1512. In 1528 viel Maarten van Rossum aan, maar ditmaal werden de Gelderse troepen verslagen. In 1543 kwam Maarten van Rossum opnieuw, maar uiteindelijk werd hij verslagen door keizer Karel V.
De snel hierop volgende Tachtigjarige Oorlog bracht opnieuw troepen en schade, zoals in 1601. In 1605 moest men betalen aan Italiaanse troepen. In 1633 en 1639 betrof het troepen van Frederik Hendrik, en ook Kroatische troepen uit het Oostenrijkse leger terroriseerden de streek. Daarnaast was er een pestepidemie in 1637. De vrede van 1648 bracht met zich mee dat men aan de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden belasting moest betalen. De mis moest men in een grenskerk bijwonen, zoals die zich bij het Weerterbos bevond of in de omgeving van de huidige Achelse Kluis. Wie daar niet heen kon, moest kerken in een schuilkerk, waarvoor sommige mensen in het geniep (of tegen betaling) een ruimte ter beschikking stelden. Na 1671, toen de repressie afnam kon men gebruikmaken van een, minder geheimzinnige, schuurkerk. In Leende heette die: ‘Klein Kerk’.
De oude kerk werd protestants, doch het onderhoud gebeurde nog steeds door de Abdij van Keizersbosch, waaraan de bevolking moest betalen. Op het einde van de 18e eeuw echter, kwam men geld tekort voor het onderhoud. In 1798, ten tijde van de Bataafse Republiek, werd de oude kerk genaast door de katholieken.
In 1810 werd Leende een zelfstandige gemeente. In 1848 vond nog een kleine ‘revolutie’ plaats waarbij de boeren de tienden weigerden te betalen aan baron Van Tuyll van Serooskerken. Hier werd het leger op afgestuurd. Later heeft de gemeente de tienden afgekocht, pas in 1907 werd het tiendrecht wettelijk afgeschaft.
Op de Leenderhei heeft een standerdmolen gestaan, die nog in 1938 was opgeknapt, maar in 1940 bij een orkaan door zijn remmen ging en op hol sloeg. De molen werd gebouwd in 1754.
Op 23 februari 2017 kwam Leende in het landelijk nieuws toen er een drugslab aan de Hoogeindseweg werd ontdekt. Volgens de politie was dit een van de meest professionele en grootste die zij in 20 jaar had gezien. De drugs die het lab kon produceren vertegenwoordigden een straatwaarde van meer dan
32 miljoen euro.